Let it bee
Ik heb vaak van die vlagen dat ik ineens een nieuw levensdoel heb gevonden. Zo stopte ik 4 jaar geleden met een studie omdat ik kunstenares wilde worden, wilde ik ooit schapenhouder worden en had ik een webshop waar ik zelfgemaakte kettingen verkocht (voor 2 dagen). Na het zien van de documentaire ‘Queen of the sun’ raakte ik zo intens gefascineerd door bijen dat ik nu graag imker wil worden. En fulltime blogger. En coach voor kinderen met autisme. Dan kan ik kaarsen met ze maken van bijenwas. Nu mijn liefde voor bijen nog in vuur en vlam staat (je weet immers maar nooit waar mijn fascinatie volgende week naar uit gaat) moet ik er snel een blogje over schrijven. Want bijen zijn geweldig. En het is vreselijk dat het zo slecht met ze gaat.
Queen of the sun: What are the bees telling us?
De documentaire keek ik op Netflix, een aanrader. Hij is al wel wat ouder, hij komt uit 2010, maar het onderwerp is nog steeds relevant want de bijtjes doen het nog steeds niet zo goed. Al zijn imkers de laatste maanden voorzichtig optimistisch, want het gaat sinds dit jaar weer iets beter met de bij in Nederland. Maar helaas nog niet goed genoeg. In grote lijnen kende ik het bijenverhaal wel, maar ik wilde er graag meer over weten, want waarom zijn ze zo belangrijk? En hoe komt het precies dat het zo slecht met ze gaat? Ik wou dat ik nog spreekbeurten mocht geven, dan zou ik het over de honingbij doen.
Colony collapse disorder
In 2006 merkte men de mysterieuze verdwijning van hele bijenvolken op, ze gaven dit de term colony collapse disorder, in het Nederlands ook wel de bijenverdwijnziekte genoemd. Imkers kwamen aan bij lege bijenkorfen en merkten dat er iets niet goed zat. In de afgelopen jaren is er veel onderzoek naar gedaan wat de oorzaak van de bijensterfte kan zijn. Verschillende factoren spelen mee. Denk bijvoorbeeld aan de monocultuur: hele velden vol met alleen maar maïs, waar dus niets te halen valt voor de bij. Maar ook de pesticiden die gebruikt worden om gewassen en gazons te beschermen tegen ziekten en onkruid. Pesticiden zijn voor bijen net als zenuwgas voor mensen, ze raken erdoor gedesoriënteerd en kunnen hun weg terug naar huis niet meer vinden. De straling van mobiele telefoons en andere electromagnestische ‘vervuiling’ schijnen er ook voor te zorgen dat de insecten moeite hebben met navigeren, ze raken ervan in de war. Een wetenschapper genaamd Steiner voorspelde al in 1923(!) dat de industrialisering de ondergang van de bij zou worden. Meer biologische landbouwgrond zou al veel oplossen, hierdoor komt er meer biodiversiteit (dat is het tegenovergestelde van de monocultuur die ik net noemde) en er worden geen insecticiden zoals neonicotinoïden (ieh) gebruikt in de biologische teelt. Daarom is het dus ook zo goed om voor biologische groente te gaan als je boodschappen doet, je investeert dan in biologische landbouw.
De supermarkt zonder bijen
Oké, maar waarom is dit zo’n big deal? Dit is een HUGE deal, want de honingbij bestuift éénderde van ons voedsel. Mocht de bij helemaal uitsterven, dan zou de supermarkt er in het vervolg zo uitzien:
Wat kunnen we zelf doen?
“If we don’t protect them, then we are not protecting ourselves.” stelde een imker in de documentaire. Wijze woorden. Maar hoe gaan we dat doen? Hier zijn een paar tips die ik de afgelopen tijd bij elkaar heb gesprokkeld van de interwebs. Zelf heb ik al een insectenhotel in mijn tuin hangen, is mijn voortuin net een verwilderde jungle (oké dat deed ik niet echt voor de bijen, maar het is een mooi excuus) en plant ik bloemen en kruiden waar bijen van houden. Dit zijn nog meer simpele dingen die je kan doen om de bij te redden:
- Teken de petitie van Greenpeace om ervoor te zorgen dat Intratuin geen bloemen meer verkoopt die behandeld zijn met bestrijdingsmiddelen die giftig zijn voor de bij.
- Gebruik in je tuin (als je die hebt natuurlijk) biologische zaden/bollen/plantjes die lief zijn voor bijen. Hier kan je momenteel biologische zaden met 30% korting kopen.
- Zorg voor veel bloeiende planten in je tuin of op het balkon, van deze planten worden bijen het meest blij: hemelsleutel, muurpeper, bergamotplant, kattenkruid, herfstaster, blauwe knoop en zilverkaars. Hier vind je een leuk plaatje met nog meer geschikte planten.
- In tuincentra kan je insectenhotels kopen, maar je kan er natuurlijk ook zelf één maken. Op deze pagina vind je de meest fantastische voorbeelden, wow! Deze DIY’s zijn iets simpeler maar ook superleuk: 1 / 2 / 3
Mocht je ook ineens intens gefascineerd zijn door bijen: 12 en 13 juli 2014 zijn er open dagen bij imkerijen door heel Nederland. Ik werd zo blij toen ik dat las, het lijkt me heel leuk om zo’n open dag te bezoeken! Op bijenhouders.nl vind je hier meer informatie over. Als het goed is geven ze tijdens deze open dagen ook meer tips over hoe je je tuin of balkon bij-vriendelijk in kan richten en kan je van alles vragen over deze fascinerende beestjes.
Bzzzzzz, vinden jullie bijen ook zo leuk? Voordat je zegt: ieeh nee eng! Bijen zijn juist superlief, mensen verwarren ze vaak met wespen of andere steekbeesten (niet dat ik wil discrimineren, want alle dieren zijn natuurlijk lief, vooral konijnen, maar ik kan mij voorstellen dat je wespen niet zo leuk vindt).