Overprikkeling voorkomen: een werkboek
Overprikkeling voorkomen is een boek speciaal geschreven voor mensen die vaak last hebben van overprikkeling en hiermee worstelen. In het boek ligt de focus vooral op autisme, maar ook voor mensen met ADD en ADHD is het boek van toepassing. Sowieso kan het enorm helpen voor mensen die gevoelig zijn voor prikkels omdat de oefeningen in het boek voor iedereen toepasbaar zijn.
Wat is overprikkeling?
Overprikkeling is iets dat iedereen wel kent, denk ik. Ook als je geen autisme of ADHD hebt. Je hebt een drukke week achter de rug, slecht geslapen, zit op een verjaardag, iedereen praat door elkaar en er lopen gillende kinderen rond. Je krijgt het benauwd, trekt je terug en kan wel janken: bam, overprikkeling. Sommige mensen zijn gevoeliger voor prikkels dan anderen. Zij hebben moeite met het filteren van prikkels (geluiden, licht, tast, enzovoort) waardoor alles even hard binnenkomt. In een stressvolle of drukke situatie kan dat net de laatste druppel zijn waardoor je alle prikkels niet meer trekt. Overprikkeling is dus een acute vorm van heel veel opgebouwde stress. Niet alleen ongezond voor je lichaam om zo veel stress te ervaren, maar ook gewoon hartstikke naar. En soms een beetje ongemakkelijk: de keren dat ik een huilbui op een verjaardag had zijn niet meer op één hand te tellen. Eh, tja, awkward. Want voor een buitenstaander lijkt het natuurlijk totaal willekeurig en het is best lastig om dan uit te leggen wat er precies aan de hand is.
Chronisch overprikkeld
Mijn moeder grapte altijd met “Och je bent ook zó gevoelig” als we zeshonderd winkels af moesten omdat ik echt een nieuwe broek nodig had. Want nieuwe kleren zitten altijd naar. Of als ze sokken voor me kocht met een opdrukje, dan zaten er van die kriebeldraadjes aan de binnenkant en dat kon ik niet verdragen. De middelbare school was helemaal een prikkelhel; om de paar weken kreeg ik een migraineaanval. Maar wel gewoon doorgaan, net als de rest. Dus ergens aan het einde van de havo stortte ik compleet in en besloot ik er helemaal mee te stoppen. Een paar maanden voor mijn eindexamens. Mensen begrepen daar he-le-maal niks van: “nog heel even doorzetten, je bent er bijna!”. Maar ik had al die jaren al ‘even doorgezet’ en mijn hersenen voelden gefrituurd. Uiteindelijk besloot ik, na mijn langste zomervakantie ooit, het jaar toch opnieuw te doen en vervolgens ging ik door naar het hbo. Met na anderhalf jaar wéér zo’n instortmoment. Ik moest weer stoppen met mijn studie. Ik was eigenlijk gewoon chronisch overprikkeld, achteraf gezien. Sinds mijn AD(H)D-diagnose zijn er zo veel puzzelstukjes op hun plek gevallen. Ik kan nu veel beter rekening houden met de dingen die ik lastig vind. Maar overprikkeling blijft één van de lastigste dingen. Concentratieproblemen, eeuwige onrust en een hoofd dat eeuwig overloopt kan ik accepteren. Maar dat constant overprikkeld raken voelt echt als een strijd. Dat klinkt allemaal wat dramatisch wellicht. Omdat ik normaal juist graag positief over AD(H)D schrijf. ‘Yay confettihoofd en je nooit vervelen ha ha altijd feest’. Maar het is en blijft een serieuze aandoening, daar kan ik ook niets mooiers van maken.
Overprikkeling voorkomen
Nou, goed. Dat hele overprikkeling-gebeuren heeft dus een grote invloed op mijn leven. Het is de reden waarom ik als freelancer wilde werken en niet in loondienst. Zodat ik zelf mijn tijd in kan delen. Het is de reden waarom ik geen kinderen wil. Kinderen zijn voor mij namelijk wandelende prikkelhelstuiterballen. En ik denk ook dat het de voornaamste reden was waarom ik depressief was op de middelbare school. Ik ben heel erg blij dat ik er nu beter mee om kan gaan. Vooral ‘nee’ leren zeggen heeft me daarbij geholpen. Maar het kan echt nog wel wat beter. Vooral nu ik voor mezelf werk: vergadering hier, deadline daar, help. Dus daarom was ik enorm benieuwd naar het boek Overprikkeling voorkomen van Barbara de Leeuw. In dit boek ga je door middel van oefeningen aan de slag met de in 2011 ontwikkelde methodiek ‘Overprikkeling voorkomen’. Het is gebaseerd op drie stappen: signaleren, herkennen en doen.
Werkboek met oefeningen
Het boek begint met een korte, maar duidelijke uitleg over prikkelverwerking, overprikkeling en de methodiek waar het boek op is gebaseerd. In het tweede deel van het boek ga je door middel van oefeningen en tips aan de slag om prikkels te signaleren, overprikkeling te herkennen en het voorkomen ervan. Het derde deel heeft aandacht voor hoe je om kunt gaan met de eisen van je omgeving. De nadruk ligt hierbij op goed communiceren en opkomen voor jezelf. In het laatste deel vind je alle bijlagen zoals vragenlijsten, schema’s en checklists. De bijlagen zijn ook te downloaden op de website van de uitgever zodat je ze zelf uit kan printen.
Duidelijk en leerzaam
Allereerst is het boek ontzettend duidelijk geschreven. Qua informatie kwam ik niet per se nieuwe dingen tegen, al komt dat ook omdat ik psychologie heb gestudeerd. Desondanks is het een leerzaam boek. Omdat je gestructureerd gaat kijken naar welke prikkels je last van hebt, hoe zich dat uit en welke patronen je kan herkennen, leer je veel over jezelf. Doordat het boek to the point is geschreven, mis ik soms wel diepgang. Het gaat dan iets te kort door de bocht naar mijn idee. Bijvoorbeeld de tip om een opgeruimd huis te hebben zodat dit scheelt in prikkels. Ja, graag! Ik wil niets liever, het lijkt alsof er hier een bom is ontploft. Maar hoe dan? Of het maken van een goed gestructureerde weekplanning, oef. Misschien bekijk ik het dan te veel vanuit mijn eigen (superchaotische en ongestructureerde) ADHD-perspectief. Daar mag van mij nòg wel een heel boek over worden geschreven want dat lukt me niet zo één twee drie. Het pluspunt is wel dat tips redelijk algemeen zijn waardoor je er makkelijk je eigen draai aan kan geven zodat het bij je eigen situatie past.
Aanrader!
Al met al vind ik dit boek zéker een aanrader voor iedereen die te maken heeft met hypergevoeligheid. Ik ben nu een paar weken bezig met dit boek en ik merk veel verschil. In eerste instantie op een negatieve manier: overprikkeling kwam veel vaker voor. Maar daar word je ook voor gewaarschuwd in het boek. Het is logisch dat dit gebeurt omdat je ineens veel beter let op alle prikkels en de signalen van je lichaam. Daardoor ervaar je alles veel bewuster. Ook was het fijn om zo veel te lezen dat ik herkende. Ik wou dat dit boek tien jaar geleden al had bestaan! Het belangrijkste dat ik uit het boek haalde, is dat je niet prikkels en situaties moet gaan vermijden. Maar dat je moet leren om bewuste keuzes te maken en balans aan te brengen in je dagelijkse leven. Dat klinkt simpel, maar in praktijk is dat toch vaak lastig. Dit boek doet dienst als een praktische gids om dit beter onder de knie te krijgen.
Overprikkeling voorkomen is onder andere hier te koop voor 19,90 euro.
Deze blogpost heb ik geschreven aan de hand van een boek dat ik heb ontvangen als recensie-exemplaar.
De linkjes naar bol.com zijn affiliatelinks. Meer info vind je in mijn disclaimer. Dank je wel!