Masterklasje Onderwijspsychologie
Ik wil graag over leuke dingen bloggen maar mijn hoofd zit vol met saaie feitjes uit de tentamenstof. Dinsdag heb ik mijn eerste tentamen: Onderwijspsychologie it is. Ik ben heel extern gemotiveerd om het te leren, ik wil graag een voldoende halen namelijk. Mijn interne motivatie is wat minder, want het onderwijs vind ik niet bijster interessant. Ik review mijn vak voor jullie, net als ik twee kwartielen geleden deed voor Human Factors en Risico & Conflict. Misschien wordt het dan ook meteen wat interessanter voor mijzelf. Win-win.
Wat is het? Een tweedejaars vak dat ik 300 jaar geleden al had moeten halen. De naam van het vak spreekt redelijk voor zich, het gaat over psychologie in het onderwijs. Bijvoorbeeld hoe mensen leren, welke leerproblemen er zijn (zoals dyslexie of ADHD), hoe je als leraar je leerlingen het beste kan motiveren en welke alternatieven er zijn voor straffen als je een vervelend blaag in je klas hebt en je bent de wanhoop nabij. En dat in combinatie met allemaal psychologische theorieën van Pavlov, Skinner, Piaget, Vygotsky, enzovoorts.
Hoeveelste keer? Het kan de zesde keer zijn maar ook de tweede. Volgens mij heb ik mij vaak vol goede moed ingeschreven voor het tentamen maar besloot ik het op het laatste moment toch weer door te schuiven. Typisch gevalletje van een failure-avoiding learner. Ik heb geen actieve faalangst: dat je zo bang ben om te falen dat je non-stop leert en uiteindelijk van de stress een black-out krijgt op het tentamen. Maar ik heb het tegenovergestelde: zo bang om ‘dom’ te zijn dat ik moeilijke vakken tot in den treurnis uitstel zodat ik geen onvoldoende kan halen, dan kan ik zeggen ‘ja hé was te laat begonnen met leren, maar als ik m’n best doe lukt het wel, hoor!’. Dat doe ik uiteraard niet bewust. Ik heb mijzelf dat onbewust een beetje aangeleerd zodat mijn zelfvertrouwen niet aan diggelen viel, mijn schoolcarrière verliep nooit heel voorspoedig, laten we maar zeggen.
Getraumatiseerd omdat? Er zijn een paar vakken van mijn studie die mij echt niet liggen, met stip op nummer 1 uiteraard de Statistiek vakken (dat komt voornamelijk door dyscalculie, dat is net zoiets als dyslexie alleen dan met cijfers in plaats van letters) (echt please, zet die captcha uit dat je een rekensommetje moet oplossen, was laatst enorm gefrustreerd omdat ik er na 5 minuten pas achterkwam dat 7 x 3 niet 12 is maar 21) (en nu dwaal ik weer af en dat komt weer door ADD, óók niet zo handig in combinatie met onderwijs). O ja, en Ontwikkelingspsychologie, want ik houd niet van kinderen. En Onderwijspsychologie dus, want ik houd niet van leren. Maar echt getraumatiseerd ben ik door dit vak niet, hoor.
Onderwijspsychologie weetjes
- Naast failure-avoiding learners heb je ook failer-accepting learners, in dat laatste geval is het helemaal hopeloos want dan heb je het idee dat het niet uitmaakt wat je doet omdat je toch wel faalt. Story of my life op de middelbare school. Dat heet ook wel learned helplessness (‘aangeleerde hulpeloosheid’ in het Nederlands).
- De topleerlingen zijn mastery oriented learners. Die focussen op leerdoelen omdat ze presteren belangrijk vinden, hoge doelen stellen, risico’s durven te nemen en goed met falen om kunnen gaan. Om zo’n student te zijn, staat hoog op mijn wensenlijstje.
- Ik zeg soms dat ik een intense ADD’er ben maar dat mag ik niet zeggen van het boek want dat is stigmatiserend. Om dat tegen te gaan moet je person-first language gebruiken: iemand hééft autisme, in plaats van dat je iemand ‘een autist’ noemt. Anders lijkt het net alsof je alle mensen met autisme op één hoop gooit en niet meer kijkt naar de persoon zelf. Dat moeten we niet hebben. Want we zijn allemaal unieke sneeuwvlokjes, dat geloven we graag althans.
- Straffen is not done! Straffen gebeurt meestal na de tijd waardoor het blaag, ik bedoel kindje, zelf geen verantwoordelijkheid meer kan nemen. Het heeft ook nog allemaal nare gevolgen, het kind wordt heel bang of onzeker en je geeft de boodschap mee dat degene met de meeste macht de baas is. Daarbij is het niet leerzaam. Negative reinforcement is beter. Bijvoorbeeld: Henk maakt nooit zijn huiswerk af. Dus je zet Henk in de bibliotheek en zegt dat als hij zijn huiswerk af heeft, hij buiten mag voetballen. Henk heeft nu zelf de touwtjes in handen en wil graag zijn best doen zodat hij kan voetballen.
- “Think highly of others. The way to bring out the best in people is to sincerely expect it.” – Ralph Marston. Zag ik net op Twitter voorbij komen. Dat is dus echt zo hè? Als een leraar lage verwachtingen heeft van een leerling, zal de leerling uiteindelijk slechter presteren. Andersom werkt het ook zo. Volgens mij was mijn Wiskunde leraar op de HAVO hier niet van op de hoogte toen hij vertelde dat ik op het VMBO nog geen voldoende zou kunnen halen voor Wiskunde. Jeetje. Al hoeft een leraar zijn verwachtingen niet eens uit te spreken om dit effect te krijgen. Fascinerend, toch? Het Pygmalion effect heet dat dus. Dat is ook het idee achter de quote op het letterbord dat nu achter mij hangt:
Ik geef dit vak een: 6+. Elke keer weer over de hondjes van Pavlov lezen en onthouden wat nou ook alweer het verschil was tussen Piaget en Vygotsky is saai. Maar aan de andere kant heb ik wel weer veel over mijzelf (als student) geleerd, en dat is altijd handig.
En nu? Nu moet ik nog vijf hoofdstukken lezen voor dinsdag, want dan is het tentamen. Maar volgens mij komt het wel goed. Ik schat mijn self-efficacy hoog in. En in plaats van massed practice (de avond van te voren het hele boek proberen te lezen) deed ik deze keer aan distibuted practice (de hoofdstukken verdelen over twee weken). I can do this!
Andere masterklasjes:
Update: Heck yes, ik had een 8!
