Survival guide voor warhoofden
“Maak dan gewoon een lijstje met wat je vandaag moet doen”, “Leg je spullen gewoon altijd op een vaste plek dan raak je ook niet alles kwijt”, “Ga dan ook eens wat eerder naar bed”, “Doe dan ook gewoon niet alles op het laatste moment!” en meer van dit soort adviezen zijn je vast niet onbekend als je bent gezegend met een hoofd vol confetti. Alsof je dat zelf nog niet had bedacht. Én driehonderd keer tevergeefs hebt geprobeerd. Als iemand het dan ook nog brengt alsof het heel ‘gewoon’ en makkelijk is om te doen, voel je je alleen nog maar een grotere faalhaas omdat het jou – blijkbaar als enige persoon van de hele wereld – níet lukt. Ik voel je, mede-warhoofd.
Tips voor warhoofden
Gelukkig ben ik eigenwijs en luister ik nooit naar adviezen van anderen, knetterallergisch ben ik er zelfs voor. De meeste mensen houden overigens niet van ongevraagd advies, en toch staan de meeste mensen gelijk in de startblokken om anderen advies te geven. Bijzonder is dat. Daarom ben ik zelf ook een beetje huiverig om deze tips te geven. Maar omdat ik zo vaak vragen krijg over hoe ik succesvol (haha!) leef met AD(H)D, wilde ik er toch weer een keer iets over schrijven. Dit is allemaal geschreven vanuit mijn eigen ervaring. Het zijn de dingen die voor mij hebben gewerkt om gelukkiger te worden en om meer overzicht in de chaos te krijgen. Misschien kan je er iets uithalen dat ook voor jou werkt, misschien niet. It’s all good!
1. De diagnose AD(H)D
“Iris, jij hebt écht ADD” zei Steve toen ik weer als een kip zonder kop rondliep. “Ja doei, echt niet, dan ben je toch heel druk enzo? Ik ben juist heel lui!”. Toen heb ik uren zitten googelen, en ja hoor, alsof ik over mijzelf las. Ineens vielen de puzzelstukjes op hun plek. De complete hel op de middelbare school, waarom ik liever ’s nachts leefde dan overdag, hoe ik een burn-out kreeg van mijn simpele vakantiebaantje en waarom ik me constant onrustig voelde en de grootste moeite had om dingen af te maken. De stap om het te laten onderzoeken zette ik pas veel later toen ik een volledig collegejaar enkel onvoldoendes haalde en het echt even niet meer zag zitten. Ik kreeg de diagnose ‘aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, overwegend het onoplettende type’. Oftewel: ADHD. En dat was de eerste stap in het hele proces van de afgelopen jaren waardoor ik mij beter ging voelen en weer zin kreeg om mijn leven op orde te krijgen. Het repelsteeltje-effect, wordt dat ook wel genoemd. Ik heb er veel aan gehad om te leren wat ADHD nu precies is en dat ik dus niet de enige was die steeds weer tegen dezelfde dingen aanliep. Er staat trouwens ook een hoop onzin en onjuiste info over ADHD op internet; altijd goed om in je achterhoofd te houden.
P.S. Ik krijg wel eens bericht van mensen die warrig zijn en zich afvragen of ze ook AD(H)D hebben; geen paniek, elke stoornis heeft symptomen die menselijk zijn en die iedereen in zekere mate wel heeft. Het verschil is dat ze bij een stoornis langdurig in zulke uitersten aanwezig zijn dat ze voor veel problemen zorgen in het dagelijkse leven. Mocht je er zo in vastlopen dan raad ik het zeker aan om het er eens met iemand over te hebben.
2. Gezonder leven & regelmaat
Het klinkt misschien logisch, maar door een goede gezonde basis te hebben wordt alles al stukken makkelijker. In mijn geval stopte ik met roken, ben ik meer gaan bewegen en verschoof ik mijn slaapritme voor 180 graden. Ik was een echt nachtdier, zoals je in dit interview begin 2014 kon lezen, maar in combinatie met colleges en andere verplichtingen overdag werkte dat niet goed. Tegenwoordig ben ik een echt ochtendmens, wie had dat gedacht? Dit klinkt nu alsof ik dat zo even hoppa deed, maar dat was natuurlijk best wel moeilijk. Volgens mij is er wel een jaar overheen gegaan voordat ik daar wat meer regelmaat in kreeg. Wat kan helpen voor een normaler slaapritme is melatonine (in de avond) of lichttherapie (in de ochtend). Of een vriendje dat wél een normaal slaapritme heeft waar je op mee kan liften, thanks Steve.
3. Studeren
Mijn belangrijkste tips qua studeren zijn: ga op tijd naar de studieadviseur als je begint te merken dat je achterloopt. Mocht dat een vervelend mens zijn, ga dan op zoek naar een ander persoon binnen jouw school of uni die je verder kan helpen. Ik heb destijds veel gehad aan mijn studentendecaan. In deze recente blogpost en deze wat oudere blogpost geef ik meer (warhoofd-vriendelijke) tips die ik zelf hanteer bij het studeren en maken van tentamens.
4. Onlogische strategieën
Mensen die hun leven wel op orde hebben, zullen me vast voor gek verklaren als ze zien hoe ik mijn dingen regel. Maar voor mij werkt het. En ik denk dat dat het belangrijkste is als de ‘normale’ strategieën je steeds weer niet lukken; denk out of the box en stel je doelen bij. Zo heb ik bijvoorbeeld jaren tevergeefs mijn administratie geprobeerd netjes bij te houden in een map. Waardoor ik uiteindelijk alleen maar gefrustreerd raakte en ik belangrijke brieven ongeopend door het hele huis liet slingeren. Ik heb nu een grote rommelkast waar ik dingen in leg die ik niet kwijt moet raken, maar ook uit het zicht wil hebben. Belangrijke brieven liggen op een stapeltje tussen de meuk dus ik ben nooit meer iets kwijt, yes! En zo heb ik meer onlogische strategieën, zoals afwassen vóórdat we gaan koken. Want erna lukte steeds weer niet waardoor de keuken wekelijks op een oorlogsgebied leek.
5. Omarm de chaos
Ik denk niet dat het realistisch is om te streven naar een oase van rust in je hoofd. Om je huis àltijd netjes te hebben, je administratie op orde hebben en een volledig gestructureerd leven te leiden dat enkel nog uit routine bestaat. Het zou vooral heel saai zijn, denk ik. “Geef mij de kracht om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen, geef mij de moed om te veranderen wat ik kan veranderen en geef mij de wijsheid om onderscheid tussen beide te kennen.” zeggen ze bij de AA. Daar heb ik verder niets aan toe te voegen.
6. Random tips & tricks
- Via Spotify of Youtube kan je zoeken naar ‘white noise’. Handig om ongewenste geluiden te blocken als je je moet concentreren. Ook fijn wanneer je niet kan slapen omdat er honderd gedachten in je hoofd zitten.
- De pomodoro techniek is perfect voor als je je niet lang kan concentreren en efficiënt wil werken. Hier meer info over pomodoro en ADD.
- Zet geluiden/meldingen op je telefoon uit zodat je niet constant wordt afgeleid.
- Het boek “Hoera ik heb ADHD”* staat vol met bruikbare tips, ook leuk voor niet-ADHD’ers overigens. *affiliatelink omdat ik nóóit meer een horecabijbaantje wil.
- MarieKondo de shit uit je huis, want minder spullen = minder opruimen.
- Superbelangrijk tip: leg de lat wat lager voor jezelf en zeg vaker ‘nee’ om modder en pudding in je overprikkelde hoofd te voorkomen.
Ik ben er nog lang niet, en dat is oké, ik zie het maar als een proces. In vergelijking met een paar jaar terug ben ik zo-zo-zó blij en trots dat het nu stukken beter gaat. Dus hey, niets is onmogelijk. En nu ga ik heel hard haasten want ik heb zo een assessment van een therapiegesprek. Deze keer zit ik niet tegenover de psycholoog maar mag ik zèlf psycholoogje spelen, ha!